ING: Geen gebrek aan opdrachten, wel aan accountants

Na twee uitzonderlijke jaren door de coronapandemie realiseerde de accountancybranche in 2022 een groei van 3,6% in het aantal gefactureerde uren. Vorig jaar lag het groeitempo iets lager met een volumegroei rond de 2,5%. Door een economische groei die vorig jaar grotendeels tot stilstand kwam, een relatief hoge rente en aanhoudende onzekerheid in de markt trapten bedrijven in 2023 in veel sectoren op de rem met het doen van investeringen. Dit zorgde bij accountantskantoren voor minder vraag naar adviesdiensten. Ondanks een naar verwachting licht hogere economische groei in 2024, blijven veel bedrijven ook dit jaar waarschijnlijk nog terughoudend met het doen van investeringen. We verwachten daarom voor 2024 eveneens een volumegroei van circa 2,5%, waarmee het gematigde groeitempo van 2023 wordt voortgezet. Dat meldt ING.

Omzetgroei zwakte af in de loop van 2023
Over de eerste negen maanden van 2023 noteerden accountants gemiddeld een omzetgroei van 8%. Niet alleen in auditpraktijk, maar ook in de adviespraktijk groeide de omzet, onder andere door meer vraag naar adviesdiensten op het gebied van digitalisering en duurzaamheid. Daarentegen lag door de relatief hoge rente de adviesbehoefte voor fusies en overnames vorig jaar lager dan in 2022. 

Financiële audit aanzienlijk duurder
Niet alleen heeft de accountancysector voldoende opdrachten, ze worden ook steeds beter betaald. Vorig jaar stegen de tarieven voor accountantsdiensten gemiddeld rond de 5,5%. Met name de financiële audit werd in 2023, met een verwachte tariefstijging van circa 6,5%, fors duurder. Naast hogere kosten door strengere wet- en regelgeving, wat leidt tot intensievere controles, zijn de hogere tarieven deels compensatie voor de stijgende personeelskosten. Een krappe arbeidsmarkt en hoge inflatie leiden immers tot hogere lonen. Aangezien loonsverhogingen doorgaans met enige vertraging worden doorgevoerd en door een aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt is de verwachting dat de tarieven voor accountantsdiensten dit jaar wederom met ten minste 3% stijgen. 

Krappe arbeidsmarkt zet rem op groei
Ruim de helft van de accountants-, advocaten- en notariskantoren kampt met een tekort aan personeel, zo blijkt uit de meest recente CBS-Conjunctuurenquête. Dit zorgt ook bij bijna de helft van de advocaten, notarissen en accountants voor een hogere werkdruk. In de accountancy is er met name een tekort aan accountants met drie tot vijf jaar ervaring. Door onder meer de hoge werk- en regeldruk vertrekken zij na een aantal jaren veelal naar het bedrijfsleven. Meestal lukt het nog wel om net afgestudeerden en junior medewerkers aan te trekken, al is de uitstroom onder deze groep doorgaans groot, omdat ze vaak nog zoekende zijn naar de juiste baan. De personeelstekorten leiden ertoe dat accountantskantoren selectiever worden in het aannemen van nieuwe klanten en dat ze de bestaande klantportefeuille onder de loep nemen, waarbij afscheid wordt genomen van minder renderende relaties. 

Forse investeringen in digitalisering nodig
Op de langere termijn zal in een structureel krappe arbeidsmarkt de arbeidsproductiviteit in de sector moeten worden verhoogd, zodat met minder mensen meer werkzaamheden kunnen worden verricht. Dit is voor circa de helft van de accountantskantoren dan ook de belangrijkste reden om te investeren in digitalisering. Door zoveel mogelijk van de routinematige werkzaamheden te automatiseren kan slimmer en efficiënter worden gewerkt. Daarnaast kan de kwaliteit van de wettelijke controle met behulp van data-analyse en de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) verder worden verbeterd. AI kan immers relatief snel grote hoeveelheden data analyseren en afwijkende trends signaleren. Dit komt zowel de efficiency als de kwaliteit van de controle ten goede. 

Lees het hele artikel op de website van ING