De 6e Europese anti-witwasrichtlijn (6th AML directive)

DEN HAAG - De anti-witwasrichtlijnen, ofwel Anti-Money Laundering Directive (“AMLD”) volgen elkaar in rap tempo op. Daar waar op 30 mei 2018 de vijfde AMLD (“5AMLD”) is aangenomen, is reeds op 12 november 2018, ongeveer 6 maanden later, volgens de zogenaamde ‘gewone wetgevingsprocedure’ van de Europese Unie (“EU”) de zesde AMLD (“6AMLD”) aangenomen.

Het voelt een beetje als de zoveelste richtlijn. De branche is nog maar nauwelijks bekomen van de implementatie van de 4e AMLD, en nu zijn er al weer twee aanpassingen van de richtlijnen aangenomen (en deels geïmplementeerd).

De vierde AMLD

De 4^e AMLD is vertaald in een aanscherping van de wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (“WWFT”) en is op 25 juli 2018 in werking getreden. Ook de Wet op het financieel toezicht en de advocatenwet zijn gewijzigd als onderdeel van de implementatie, zij het marginaal.

Nieuw in de 4^e richtlijn was - onder meer – dat:

-       Nederlandse politiek prominente personen, oftewel politically exposed persons (“PEP’s”) worden gezien als personen met een verhoogd risico;

-       WWFT-plichtige instellingen voor iedere cliënt een risico-onderzoek dienen te verrichten en aan de hand daarvan een risicoprofiel dienen vast te stellen (bijv. laag/midden/hoog)..

In de praktijk betekenen deze wijzigingen dat adviseurs, accountants, advocaten en andere WWFT-plichtige instellingen voortaan moeten controleren of een (potentieel) cliënt als verhoogd risico te boek staat. Voordat een WWFT-plichtige diensten kan verlenen dient deze zichzelf dan ook de vraag te stellen: ‘wie is mijn klant?’

Het achterhalen van de uiteindelijk belanghebbende van een rechtspersoon, oftewel de ultimate beneficial owner (“UBO”) is een essentieel onderdeel van het acceptatieproces. Daarom bevat de vierde AMLD ook de verplichting voor lidstaten om een zogenaamd UBO-register in het leven te roepen. In dit register worden alle UBO’s van rechtspersonen in Europa geregistreerd. Nederland was verplicht dit register op 10 januari 2020 online te zetten. Aan deze verplichting heeft Nederland niet voldaan. Wel is op 10 december 2019 het wetsvoorstel ‘Implementatie registratie van uiteindelijk belanghebbenden van vennootschappen en andere juridische entiteiten’ door de Tweede Kamer aangenomen.

De vijfde AMLD

Vorige maand (10 januari 2020) trad de 5e AMLD in werking. Deze aanscherping heeft vooral te maken met crypto valuta. Bepaalde ondernemingen die zich specialiseren in de handel van crypto valuta vallen vanaf deze datum ook onder het bereik van de WWFT. Ook het gebruik van pre-paid betaalkaarten is aan banden gelegd. Het doel is dat mensen via deze wegen niet meer anoniem geld kunnen verplaatsen. Eigenaren van zogeheten “crypto wallets” moeten zich vanaf nu legitimeren bij de betreffende crypto broker. Ook moet de broker een gedegen onderzoek doen naar de eigenaar van de wallet. Denk hierbij aan het controleren van o.a sanctie- en PEP-lijsten.

De zesde AMLD

En daar zijn we dan. Aangeland bij de 6e anti-witwasrichtlijn. Lidstaten hebben tot 03 december 2020 de tijd om deze richtlijn om te zetten in de nationale wetgeving. Waar de vierde richtlijn gericht is op risico en de vijfde richtlijn op transparantie, is de zesde richtlijn gericht op het strafbaar stellen van bepaalde gedragingen en bijbehorende sancties.

Omdat de definitie van witwassen niet in alle Europese landen hetzelfde is, is het soms moeilijk om internationale witwas-netwerken aan te pakken. Daarom wordt er in de zesde AMLD een uitgebreide Europese definitie gepresenteerd van de strafbare feiten die door de lidstaten als witwassen moeten worden beschouwd. Deze definitie zal gelden als een minimale eis. Lidstaten behouden het recht een bredere definitie voor witwassen te hanteren. Daarnaast verplicht de zesde AMLD de lidstaten witwassen strafbaar te stellen en een minimale maximumstraf (witwassen wordt gestraft met een maximale gevangenisstraf van 4 jaren) in de nationale wet op te nemen.  Door de werking van de zesde AMLD wordt het voor criminelen moeilijker om tussen alle verschillende wetgevingen in de lidstaten te laveren en de hoop is dat de hoge strafeis ook een afschrikwekkend effect heeft. De 6e AMLD richt zich ook op een uniform beleid voor terrorisme, mensenhandel en migrantensmokkel, illegale wapenhandel en de namaak van producten.

Naar schatting wordt er alleen in Nederland al meer dan 13 miljard euro per jaar witgewassen. Hierbij zijn vaak notarissen, accountants, makelaars en/of advocaten bewust of onbewust betrokken. Door samen de rol van poortwachter op ons te nemen proberen wij het criminele zo moeilijk mogelijk te maken.

Wil jij op de hoogte blijven van de laatste wijzigingen? Of wil je meer informatie over jouw klanten of jouw klanten makkelijk kunnen screenen? Wij helpen u graag verder.

Door: Dimitris Bellas, CDD specialist

Handelzeker B.V