ESMA zet de standaard voor digitale rapportages in Europa

AMSTERDAM - In Nederland wordt Standard Business Reporting (SBR) al breed gebruikt voor o.a. kredietrapportages, belastingaangiftes en jaarverslagen. De Nederlandsche Bank vraagt ook digitale gestructureerde data voor toezicht op banken, verzekeraars en pensioeninstellingen. Toezichthouders hebben op deze manier sneller de beschikking tot gegevens van hoge kwaliteit, kunnen betere analyses uitvoeren en betere beslissingen nemen.

Ook buiten Nederland vragen toezichthouders steeds vaker rapportages in een digitaal, gestructureerd dataformaat. De Europese Commissie (EC) probeert digitalisering te stimuleren en vooral te harmoniseren. De EC ziet de Europese Unie (EU) graag als een grote economische markt die moet kunnen concurreren met de Verenigde Staten en Azië. Standaardisering en interoperabiliteit (1) zijn hiervoor onmisbaar.

De gedachte is dat investeerders en analisten betere investeringsbeslissingen kunnen nemen, zodat de toegang tot kapitaal voor ondernemingen daarmee goedkoper wordt. In de Verenigde Staten zijn al mooie voorbeelden te zien van bedrijven die innovatieve data-analyse-oplossingen aanbieden in de markt, dankzij de verplichting aan beursgenoteerde bedrijven om met het digitale formaat XBRL te rapporteren. Enkele voorbeelden zijn Calcbench, Idaciti en Intrinio, die betere data en analyses kunnen aanbieden dan de gevestigde partijen zoals Bloomberg, Thomson-Reuters en Yahoo Finance. Vaak ook voor een lagere prijs.

In 2013 gaf de EC al een aanwijzing aan de ESMA (European Securities & Markets Authority; de Europese beurswaakhond) om te onderzoeken hoe jaarrekeningen van effectenuitgevende instellingen gemoderniseerd konden worden. Eind 2017 is ESMA met een voorstel gekomen, de Regulatory Technical Standards (RTS), om deze ondernemingen vanaf boekjaar 2020 hun jaarrekening in Inline XBRL (2) te laten insturen naar de lokale toezichthouder (in Nederland de Autoriteit Financiële Markten). Naar verwachting zal de EC dit voorstel in 2018 nog goedkeuren.
De verwachting is dat ca. 5.000 Europese ondernemingen, waaronder 150 tot 200 Nederlandse, te maken zullen krijgen met deze verplichting.

De overheid (AFM en ministeries) onderzoeken nu hoe de aankomende Transparantierichtlijn in de Nederlandse wet opgenomen zal kunnen worden en wat het effect is op de huidige processen voor het aanleveren van jaarverslagen in PDF aan de AFM en de KvK. Het gebruik van de overheidsberichtensnelweg Digipoort wordt hier ook voor overwogen.

Marktpartijen zijn ondertussen druk bezig om software en diensten te ontwikkelen om aan deze veranderingen tegemoet te komen. Zo heeft ESMA ook een field test gehouden om partijen te stimuleren om te testen, ontwikkelen en de kans te geven hun producten aan de markt te presenteren. We zien dat ondernemingen deze digitalisering aangrijpen om de veelal handmatige rapportageprocessen nu ook te automatiseren, om zo meer controle te hebben, sneller te kunnen rapporteren en de markt van hoogwaardige informatie te voorzien.

Digitalisering raakt in toenemende mate ook grotere ondernemingen. Dit brengt nieuwe mogelijkheden voor toezichthouders, softwareleveranciers en dienstverleners, maar vraagt ook om bewustwording bij de onderneming en haar medewerkers en de aanpassing van processen en systemen. Maar deze digitalisering brengt ook voordelen voor de ondernemer zelf: met SBR Banken kun je namelijk sneller en makkelijker informatie uit wisselen.

(1.) Digital Single Market Strategy
(2.) Inline XBRL is een bestandsformaat waarmee een jaarverslag mensleesbaar is, maar ook eenduidig leesbaar voor een computer.